Rekuperacja – od czego zacząć?

Budowa wymarzonego domu wymaga od inwestora wielu przemyślanych decyzji. Poza ogólnym wyglądem, materiałami z których będzie zbudowany, wyposażeniem, trzeba też wybrać urządzenia techniczne, grzewcze i sanitarne, które będą nam służyć przez wiele lat. Wbrew pozorom nie są to proste decyzje, dlatego też warto poświęcić na nie swój czas, by w przyszłości móc z radością i bez problemów korzystać ze swojego domu.

Ważną decyzją, od której zależeć będzie komfort oraz przyszłe koszty użytkowania domu jest jego energooszczędność. To czy zdecydujemy się na budowę domu energooszczędnego (niekoniecznie pasywnego) wpłynie na późniejsze kwestie, z którymi będziemy musieli sobie poradzić. Za budową domu energooszczędnego z całą pewnością przemawia fakt, iż taki dom pomimo większego zaangażowania w jego budowę, odpłaci się nam w przyszłości niższymi rachunkami za ogrzewanie i energię elektryczną, większym komfortem podczas przebywania w nim oraz zdrowiem zarówno mieszkańców, jak i samego budynku. Jeśli zdecydowaliśmy, że chcemy by nasz dom był energooszczędny, konieczne będzie zastosowanie systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, czyli rekuperacji.

Decyzja o zastosowaniu rekuperacji a projekt

Warto podjąć tą decyzję już na etapie projektu, gdyż pozwoli to na rezygnację z budowy większości kominów wentylacji grawitacyjnej, które zajmują cenną powierzchnię użytkową. Zastosowana rekuperacja zmniejszy zapotrzebowanie budynku na ciepło, dzięki czemu można będzie zastosować piec o mniejszej mocy, umożliwi rezygnację z drogich okien z nawiewnikami, a sprawnemu architektowi da możliwość ukrycia kanałów wentylacyjnych lub odpowiedniego wkomponowania ich w wygląd pomieszczeń. Wykonanie projektu / koncepcji wentylacji będzie również pomocne podczas budowy – pozwoli uniknąć późniejszych przebić w stropach i związanych z tym kosztów oraz pomoże przy oszacowaniu kosztów materiałów, centrali oraz montażu całego systemu.

Wybór odpowiedniego rekuperatora

Inwestorzy, którzy rozpoczną poszukiwania odpowiedniej centrali wentylacyjnej z odzyskiem ciepła (rekuperatora) z pewnością zauważą, że w tej dziedzinie jest bardzo duża konkurencja, a ceny urządzeń wahają się od kilu do nawet kilkunastu tysięcy złotych. Producenci prześcigają się w sloganach reklamowych i zgodnie z zasadą „każda myszka swój ogonek chwali” wygłaszają pochlebne opinie wyłącznie na temat swoich urządzeń, a często krytykują urządzenia konkurentów. Co jednak zrobić by nie dać się zwieść reklamom i kupić urządzenie dobrej jakości za rozsądną cenę? Poniżej kilka porad na co zwrócić uwagę przy wyborze odpowiedniego rekuperatora:

  1. zastosowany wymiennik i jego powierzchnia wymiany ciepła
    Od rodzaju wymiennika zależy najważniejszy parametr, czyli stopień odzysku ciepła. W kolejności od wymiennika osiągającego najwyższą sprawność na rynku dostępne są rekuperatory z wymiennikiem: spiralnym, przeciwprądowym, obrotowym i krzyżowym. W przypadku wymienników śmiało można stwierdzić, że „wielkość ma znaczenie”, gdyż duży wymiennik będzie miał dużą powierzchnię wymiany ciepła, czyli będzie w stanie osiągnąć wyższą sprawność odzysku ciepła niż wymiennik o niewielkich gabarytach.
  2. rzeczywisty odzysk ciepła
    To od niego zależy ile ciepła uda się ponownie wykorzystać. Podczas kontaktów z producentami należy upewnić się czy podawany przez nich stopień odzysku ciepła jest wartością marketingową czy rzeczywistą oraz w jakich warunkach był mierzony. Jest to parametr manipulowalny i zależy od takich czynników jak: wilgotność względna powietrza, ilość przepływającego powietrza, równomierność strug powietrza usuwanego i nawiewanego, szczelność, różnica temperatur, a odpowiednia kombinacja tych parametrów może dać różne wyniki np. laboratoryjne (których nie da się osiągnąć w naturalnych warunkach pracy urządzenia) lub rzeczywiste (czyli takie, które występują naturalnie). Na dzień dzisiejszy nikt nie wynalazł urządzenia w 100% odzyskującego ciepło z wentylacji. Jeśli producent podaje taką wartość lub nawet wyższą, zapytajmy czy jest to sprawność rzeczywista, w jakich warunkach była określana, czy w centrali zastosowana jest dodatkowa grzałka (najczęściej nagrzewnica elektryczna) oraz czy producent posiada niezależne wyniki badań potwierdzające taką sprawność temperaturową.
  3. dodatkowe wyposażenie
    Centrala wentylacyjna z odzyskiem ciepła, to nie tylko wymiennik. To również wentylatory, filtry i często nagrzewnice. Podczas wyboru warto zwrócić uwagę czy zastosowane w centrali wentylatory są energooszczędne, gdzie można kupić i ile kosztują wymienne wkłady filtracyjne oraz czy do poprawnego działania centrali wymagana jest nagrzewnica chroniąca wymiennik przez zamarznięciem zimą. Należy pamiętać, że stosowane nagrzewnice pobierają dodatkowy prąd, przez co podnoszą koszty eksploatacji całego systemu. Na rynku dostępne są rekuperatory, których wymienniki są wysoce odporne na zamarzanie, dzięki czemu nie wymagają stosowania nagrzewnic, a przez to są znacznie tańsze w eksploatacji (zużywają mniej energii elektrycznej) i ich zakup zwraca się szybciej niż w przypadku urządzeń z nagrzewnicą.

  4. budowa centrali / miejsce montażu
    Ze względu na budowę wyróżnia się dwa rodzaje rekuperatorów: kompaktowe centrale wentylacyjne oraz kanałowe zestawy wentylacyjne. Centrale kompaktowe połączone są w jedno kompletne urządzenie, natomiast zestawy składają się z kilku oddzielnych elementów (wymiennik, filtry, wentylatory) połączonych ze sobą kanałami wentylacyjnymi. Rozwiązanie kanałowe wymaga podczas montażu większej wiedzy technicznej, jednak pozwala na szeroką konfigurację zestawu m.in. umożliwia montaż rozproszony, idealnie dopasowany do układu pomieszczenia, w którym będzie pracował rekuperator (np. umożliwia montaż na niskim poddaszu, podczas gdy umieszczenie kompaktowej centrali wentylacyjnej nie jest możliwe ze względu na niski strop, belki itp.).
  5. kraj pochodzenia producenta
    Polscy producenci rekuperatorów z całą pewnością mogą konkurować z producentami zagranicznymi. Ich urządzenia są co najmniej porównywalnej jakości, a zdarzają się nawet urządzenia znacznie lepsze, gdyż są one przystosowane do pracy w naszych warunkach. Wybierając producenta dobrze jest mieć również na uwadze, że tzw. patriotyzm konsumencki wspiera rozwój polskich firm, a pieniądze , które pozostają w kraju pracują na nasze wspólne dobro.

Podsumowując: decyzję o zastosowaniu rekuperacji najlepiej podjąć na etapie projektu, a przy wyborze odpowiedniego urządzenia skorzystać z wiedzy i doświadczenia profesjonalistów. Warto porównać oferty kilku producentów i poprosić o przybliżoną analizę kosztów eksploatacji proponowanego rozwiązania, która da w miarę realny pogląd na zagadnienie i wykaże czy zastosowanie danego urządzenia będzie dla nas opłacalne i jak szybko zwróci się jego zakup.

Artykuł na temat rekuperatorów przygotowała firma Bartosz, wiodący producent rekuperatorów i systemów wentylacyjnych z odzyskiem ciepła.

Zobacz także

Opublikował 11.08.2014 mgr inż. Krzysztof Lis i oznaczył hasłami

Jest jeden komentarz lub opinia do artykułu “Rekuperacja – od czego zacząć?”

  1. Witam,

    Nie do końca zgadzam się z artykułem. Autor twierdzi, że dom energooszczędny zawsze idzie w parze z rekuperatorem. Nie zawsze. Według mnie przy domach małych, dobrze docieplonych rekuperator ma właśnie mniejszy sens. Koszt ogrzewania gazem czy węglem jest niewielki 1500 – 2000 zł, a oszczędności jakie da nam rekuperator nigdy się nie zwrócą. Przerabiałem temat. Przygotowałem nawet na etapie budowy kanały pod reku. Jednak po dokładniejszym rozpoznaniu tematu, taka inwestycja nie jest ekonomicznie uzasadniona.

    Nie neguje zalet rekuperatora. Jedna mówienie, że pozwala on zaoszczędzić nie jest zawsze prawdą.

    Pozdrawiam,
    Grzegorz Skorek

Pozostaw komentarz

Subscribe without commenting