Czy wentylacja mechaniczna się opłaca?

Ostatnio na łamach bloga sporo mówiłem o wentylacji. Głównie o grawitacyjnej, ale chyba nikt nie ma wątpliwości, że uważam za lepszą wentylację mechaniczną, nawiewno-wywiewną, z odzyskiem ciepła (rekuperacją). Jest skuteczna również latem, zmniejsza straty ciepła zimą, no i zapewnia komfort przez cały rok.

Ale czy wentylacja mechaniczna się opłaca? Temu problemowi przyjrzymy się dziś.

Ja nie mam nic przeciwko temu, że ktoś kupuje coś, co się mu nie opłaca. Za komfort przecież się dodatkowo płaci (choć nie zawsze). Ważne jednak, by przed podjęciem tak poważnej decyzji, jak zakup wentylacji mechanicznej (który w niesprzyjających warunkach powiększy koszt budowy domu o dwadzieścia tysięcy złotych), choćby w przybliżeniu sprawdzić, czy się on opłaci. Tym bardziej, że często możemy liczyć tylko na poradę instalatora, który… zarobi na tym, że sprzeda nam centralę wentylacyjną i jeszcze ją zainstaluje.

Korzyści (finansowe) z zainstalowania wentylacji mechanicznej

Zainstalowanie wentylacji mechanicznej w znaczący sposób nie zmniejsza kosztów ogrzewania domu. Jedyne, co ona poprawia, to zmniejszenie ilości powietrza wentylacyjnego, które ucieka przez kominy wentylacyjne. Normalnie (tj. w przypadku wentylacji grawitacyjnej) jej wydajność zależy od różnicy temperatur między domem a powietrzem zewnętrznym. Im większa ta różnica, tym intensywniejsza wymiana powietrza. W przypadku wentylacji mechanicznej, możemy precyzyjnie zmieniać ilość wymian powietrza na godzinę, a nawet wyłączać wentylację na przykład na czas, gdy jesteśmy w pracy.

Pokaźne oszczędności przynosi dopiero wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła. Wymiennik ciepła (rekuperator) pozwala zmniejszyć stratę ciepła na ogrzanie powietrza wentylacyjnego, odbierając część ciepła od powietrza opuszczającego dom. Aby nie zamarzał w czasie mrozów, warto zaopatrzyć instalację wentylacyjną w tzw. gruntowy wymiennik ciepła. On zapewnia w miarę stałą (i dodatnią) temperaturę powietrza docierającego do wymiennika.

Opłacalność na przykładzie

Analizowałem jakiś czas temu dom jednorodzinny, dla którego strumień powietrza wentylacyjnego powinien wynosić zgodnie z normą 129 m³/h. Był to dom parterowy z poddaszem nieużytkowym, wyposażony w kuchnię z oknem oraz pomieszczenie gospodarcze (kotłownia). Przyjąłem, że wentylacja mechaniczna zaopatrzona jest w automatyczny by-pass, który pobiera powietrze z gruntowego wymiennika ciepła tylko wtedy, gdy temperatura powietrza na zewnątrz spada poniżej 0°C. Przyjąłem też, że gruntowy wymiennik daje przez cały sezon grzewczy (od września do końca kwietnia) powietrze o stałej temperaturze 0°C, co oczywiście jest zbyt ostrożnym założeniem. Przykładowo, we wrześniu, z GWC można spodziewać się znacznie cieplejszego powietrza. Nie mając jednak lepszych danych, musiałem poczynić ostrożne uproszczenie. Przyjąłem, że średnio w ciągu roku sprawność rekuperacji wynosi 80%.

Analizując dane dla typowych lat meteorologicznych dla stacji meteo w Płocku, obliczyłem, że dla wentylacji grawitacyjnej na ogrzanie powietrza ten budynek zużyje ok. 2 670 kWh, podczas gdy w przypadku wentylacji mechanicznej – ok. 490 kWh.

Tyle tytułem oszczędności. Ale przecież wentylacja mechaniczna zużywa prąd. Przyjmując, że jest to 50 W przez cały rok, wychodzi 438 kWh.

Przyjmując, że koszt 1 kWh ciepła dla domu wynosi 0,2 PLN, rocznie w przypadku wentylacji mechanicznej oszczędzilibyśmy 434 PLN za ciepło, płacąc jednocześnie 219 PLN za prąd (0,5 PLN/kWh). Czyli w naszej kieszeni zostałoby 215 PLN rocznie.

Koszt instalacji wentylacji mechanicznej może łatwo przekroczyć 20 000 PLN. W tym przypadku prosty okres zwrotu z takiej inwestycji sięgałby ponad 90 lat. Czyli w takim przypadku można śmiało powiedzieć, że to się nie opłaca. Być może po podstawieniu lepszych danych dotyczących temperatur powietrza z GWC, wynik byłby nieco lepszy. Sam jestem bardzo ciekaw… 🙂

Zobacz także

Opublikował 08.11.2010 mgr inż. Krzysztof Lis i oznaczył hasłami , ,

24 komentarze do artykułu “Czy wentylacja mechaniczna się opłaca?”

  1. Rekuperacja opłaca się finansowo w stosunku do went. grawitacyjnej w przypadku drogich źródeł ciepła czyli ogrzewanie prądem, propanem. W przypadku gazu ziemnego a tym bardziej paliw stałych ciężko mówić o oszczędnościach w przypadku rekuperacji.
    Jedna b. duża uwaga w tym co napisałem powyżej. We wszystkich wyliczeniach dla went. grawitacyjnej podaje się b. duże przepływy powietrza (z polskich norm!). A wystarczy zastosować nawiewniki ciśnieniowe do okien i mieć dobrze zrobione i zaprojektowane dominy w domu i można uzyskać podobne przepływy jak dla went. mechanicznej. Oczywiście jest też sporo projektów domów gdzie went. grawitacyjna będzie kiepsko działać więc pozostaje went. mechaniczna nawiewno-wywiewna.

  2. Witam,

    właśnie zauważyłem że sprowadzili autora podobnego tematu na forum murator. Nie wiem jak to rozmieć, ale moim zdaniem miał rację i Twoje wyliczenia są również logiczne. Dlaczego jednak są takie rozbieżności ?

    http://forum.muratordom.pl/showthread.php?171665-Wentylacja-mechaniczna-oszcz%C4%99dno%C5%9B%C4%87-hahah-ale-%C5%9Bciema-!

  3. sprowadzili do parteru 😉

  4. @Marek: nic dziwnego, że dawidl został na forum zbanowany, skoro robił tam bałagan i zamieszanie.

    Każde wyliczenia, tego typu też, zależą bardzo mocno od danych wejściowych. Od ceny ciepła, które dom zużywa, oraz od kosztu inwestycji w wentylację. Jeśli da się np. zrezygnować z murowania kominów, to wtedy wentylacja ma większą szansę, by się zwrócić.

  5. NO tak ale dawid tam podał typowe warunki o ile pamiętam to mały dom lub średni z tanim lub średnio tanim a Pan jakie przyjął wartości w artykule ?

  6. srednio tanim paliwem

  7. czyli wynika jedna, że dawid nie miła racji w tym temacie dla podanych warunków i mogę smiało zainwestować w wentylacje mechaniczna z GWC i mi się zwróci ?

  8. Te 0,20 PLN/kWh, które przyjąłem, to też cena raczej z tych niższych.

    Nie odpowiem Panu, czy może Pan śmiało inwestować w tę wentylację, bo to powinien Pan policzyć.

  9. Panie Krzysztofie liczę, liczę i mi wychodzi podobnie jak u dawida i w Pana artykule bo tam też były uśrednione warunki. Jako, że wentylacja w moim wypadku miała być inwestycją, a nie wydatkiem Pana artykuł pomógł mi w podjęciu decyzji, chciałem się tylko upewnić, że dawid na muratorze ma jednak racje. Dziwie się tylko że tak go tam zlinczowali 🙂

    Dziękuje za radę i w końcu rzetelne i fachowe artykuły na Pana blogu. Czytam i bardzo mi pomagają. Oby więcej takich materiałów. Zainteresował mnie również temat Pana książki oczywiście pod kątem inwestycji. Pozdrawiam i jeszcze raz dziękuje na pewno będę polecał znajomy Pana strony WWW. Marek

  10. Witam

    Wszystkie drogie inwestycje muszą mieć się z czego zwracać
    Jeśli do standardowego domu o małym zapotrzebowaniu na energię dodamy drogą inwestycje, to nie możemy liczyć na zwrot .
    Jednak jest kilka kwestii poruszanych pobieżnie lub wcale przy okazji symulacji opłacalność tego typu inwestycji .

    – Komfort rekuperator zapewnia lepszy klimat w domu brak konieczności wietrzenia i klimatyzację prawie za free (wentylator pracuje cały rok )
    Wentylacja grawitacyjna latem działa marnie albo wcale zimą powoduje straty wychłodzenie pomieszczeń (bez regulacji ). Całkowity brak kontroli nad wilgotność w domu . Rekuperator z GWC powoduje wysuszanie powietrza pozytywny efekt latem zimą konieczne jest nawilżanie lub wilgotność pobierana jest z materiałów budowlanych (np beton komórkowy + tynk gips-owo-wapienny ).
    Możliwość niewielkim kosztem filtrowania powietrza w domu jest niewątpliwą zaletą dla alergików.

    – Koszty alternatywne inwestycje ekologiczne pompa ciepła rekuperator ogrzewanie solarne ma szansę się zwrócić jeśli w winku instalacji oszczędzamy na innych aspektach budowy . W przypadku rekuperatora zmniejsza się zapotrzebowanie na energię dla budynku .

    Można odjąć koszt
    * instalacji wentylacji grawitacyjnej
    * zmniejszony koszt instalacji grzewczej (mniejsze grzejniki , piec , lub całkowita rezygnacja z instalacji wodnej j )
    * koszt klimatyzacji
    * koszt okien (brak potrzeby stosowania nawiewniku )
    * czasem brak konieczność stawiani kominów (np piec kondensacyjny z kominem przez ścianę , lub coś bardzie ambitnego )

    – Ekologia często pomijany aspekt przez niską świadomość ekologiczną i krótkowzroczność. Redukcja zużycia zasobów naturalnych stanowi dla wielu jakąś mniejszą lub większą wartość którą w obliczeniach można ująć jako składka ekologiczna

    – KOSZTY Koszt instalacji muszą być dostosowane do wielkości inwestycji i potencjalnych zysków .

    – kompletny system. Przy przy rozważaniu instalacji rekuperatora należy pamiętać o kolejności inwestycji . Najpierw dobre oka i ocieplenie (nie zapominajmy o dachu minimum 30 cm wełny lub 25 styropianu + wistro-szczelność ) kolejnym elementem są rekuperator i instalacja grzewcza . Instalując rekuperację z GWC i dobrym dociepleniem domu stosujemy tanie pod względem inwestycyjnym źródło ciepła ponieważ potrzebujemy go mało (należy pamiętać o trwałości ). Docieplenie domu ma istotny wpływ na opłacalność rekuperatora. strat energii dla całego budynku muszą pochodzić w istotnej części od wentylacji a nie od ścian i okien . Koszt kotłowni ogrzewającej eden dom jest 10-40 % mniejszy od kotłowni na 3 domy .

  11. @Marcin: z tym liczeniem zwrotu z inwestycji trzeba bardzo uważać. Jeśli patrzeć tylko na to kryterium, nie będzie się opłacać ani zakup nowego samochodu, ani budowa dużego domu. Jednak jedno i drugie dają komfort, który trudno na złotówki przeliczyć.

    Osobiście uważam, że nie warto porównywać wentylacji grawitacyjnej (naturalnej) z mechaniczną. Bo to tak, jakby porównywać zamiatanie szczotką do odkurzania. Rekuperator i wentylacja mechaniczna pozwalają oszczędzić trochę energii, a także zrezygnować z kominów wentylacyjnych (przy rozległych domach jest ich sporo), ale przede wszystkim dają komfort — świeże powietrze w dowolnej ilości o dowolnej porze dnia i nocy. Chyba, że sąsiad akurat pali kalosze w kominku, wtedy instalacja wentylacji mechanicznej nie pomoże.

    Każda wentylacja wysusza powietrze. Mechaniczna nawet mniej, niż grawitacyjna, bo tą daje się sterować.

  12. ” z tym liczeniem zwrotu z inwestycji trzeba bardzo uważać. ”

    Zgadzam się lecz komfort też ta się przeliczyć na złotówki
    Jeśli ktoś proponuje rekuperator za 17 tys i stwierdza tańsze ogrzewanie i lepsze powietrze w domu to za lepsze powiece muszę dołożyć sporo kasy , czyli koszt podniesienia komfortu jest duży . Wielu ludzi ma mało kasy na dom więc słysząc wydatek 17 tyś zł z czego może 8 tys się zwróci w akceptowalnym wymiarze czasu wycofuje się z inwestycji .
    Jedna nie biorą pod uwagę innych kosztów które muszą ponieść bez tej instalacji.
    Odjęcie tych kosztów patrowi przekonać inwestora do zakupu bo cena dopłaty za komfort jest kilka tyś niższa i dodatkowo otrzymujemy wiele funkcji np klima za półdarmo latem .
    Budowanie podwójnej wentylacji mija się celem jest dodatkowe koszty są niepotrzebne i takie kalkulacje powinny to ujawnić.

    PS
    Jestem zwolennikiem wentylacji mechanicznej z rekuperacją (nieważne co mówią obliczenia ) instalacja warta każdego grosza (jeśli nieprzepłaszająca )
    Kolektory słoneczne w naszym klimacie tylko do cwu im większe zużycie wody tym bardziej się opłacają. Dla trzyosobowej rodziny z dotacja kolektory są są na granicy opłacalności po złej stronie ale za komfort cwu warto dopłacić .
    latem woda ciepła w cenie zimnej .

    Pompy ciepła dolne źródło są opłacalne ale do dużych zapotrzebowań na energie i po zastosowaniu bufora (wpływa natarczywość pompy/kompresora ) nie do małych domków .

    Pompy powietrzne to większości porozprasza ekonomiczna bez dodatkowego źródła Energi

  13. Ciekawy artykuł ale w Pana obliczeniach zabrakło jednej rzeczy. Mianowicie kosztu alternatywnego. Jeśli wyliczył Pan roczną oszczędność na 215 zł a koszt instalacji na 20000 to taka inwestycja nie zwróci się w ciągu 90 lat. Realnie nie zwróci się ona nigdy a trzeba będzie do niej co roku dopłacać. Koszt alternatywny jest to wartość najlepszej z możliwych korzyści, utraconej w wyniku dokonanego wyboru. Gdybyśmy za te 20000 zamiast instalacji wm kupili powiedzmy długoletnie obligacje to nasz zysk nominalny wyniósłby około 1200zł po odliczeniu inflacji czyli realny powiedzmy 700zł. Wiec tak naprawdę tracilibyśmy co roku prawie 500 zł. Dotyczy to oczywiście inwestora który może w całości sfinansować budowę domu z własnych środków. W przypadku kredytu rozbieżność będzie jeszcze większa. Na dodatek nasz zysk alternatywny jest pozbawiony ryzyka. W przypadku zakupu instalacji która ma pracować kilkadziesiąt lat a gwarancję ma na 2-3 lata pewnego poziomu ryzyka nie można wykluczyć.

  14. @MarekW: koszt instalacji nie został wyliczony, tylko założony z sufitu na tym poziomie. Jaki będzie koszt alternatywny wentylacji mechanicznej, jeśli budując ją zaoszczędzimy tyle samo na kominach wentylacyjnych i oknach z nawiewnikami?

  15. „Według badań przeprowadzonych w Niemczech budynek wyposażony w instalację wentylacyjną z odzyskiem ciepła potrzebuje średnio o 54% mniej energii niż budynek wyposażony w tradycyjną wentylacje grawitacyjną i kominy wentylacyjne”
    Źródło: http://www.fachowyinstalator.pl/wentylacja-i-klimatyzacja/rekuperacja/217-rekuperacja-nie-taki-diabel-straszny.html

  16. @Alice: ja bym się tymi procentami tak nie ekscytował, bez zobaczenia dokładnych danych i metodyki badania. Bo jak dla mnie to jest to wynik tego, że wentylacje mechaniczną z odzyskiem ciepła stosują przede wszystkim świadomi inwestorzy, którzy ponadprzeciętnie ocieplają swoje domy.

    Chyba, że mówimy tu o zapotrzebowaniu na energię do podgrzania powietrza wentylacyjnego — ale to z artykułu nie wynika.

  17. Możliwość dowolnego ustalenia ilości powietrza wentylacyjnego oraz kontrolowania jego strumienia – to najważniejsza zasada wentylacji mechanicznej.Istotna jest też swoboda w wyborze miejsc, w których zamontowane będą nawiewniki, oraz podgrzewanie świeżego powietrza, zanim trafi ono do pomieszczenia. Ale tym, co największym stopniu stanowi o atrakcyjności takiej wentylacji, jest odzyskanie ciepła z wywiewanego pomieszczenia.
    tutaj- więcej info.

  18. @gentelman: usunąłem link z treści komentarza, bowiem pod wskazanym adresem nie ma dodatkowych informacji, a komercyjna witryna.

  19. Czy ktos z obecnych mógłbym mi pomoc w doborze dobrego rekuperatora do domu? Powierzchnia domu to około 280 m2. Ocieplenie styropian 12-sta, a poddasze welna 20-sta. Dom piętrowy.

  20. @Jurek: wydaje mi się, że takie pytania najlepiej zadawać instalatorowi, który później będzie montować takie urządzenie. Tym sposobem weźmie odpowiedzialność za poprawne działanie całego systemu, a nie będzie mógł się później wykręcać mówiąc „nie działa dobrze, bo jest nieodpowiedni, a taki mi kliencie kazałeś zamontować, więc teraz pocałuj się w nos”.

    Piszę to całkiem poważnie. Takich samych rad udzielam swoim klientom, którzy potrzebują pomocy przy wybraniu źródła ciepła (np. konkretnego modelu kotła). Po to, by nie rozmywać odpowiedzialności za poprawne działanie takiego układu.

  21. @Krzystof dzięki za poradę. Poprosiłem instalatora o rekomendacje i powiedzial ze najwiecej montuje Alnora i o ile dobrze zapamiętałem to Tyrent z czego z jego doswiadczenia jak na razie bezproblemowy byl z tej pierwszej firmy – dopytam go o konkretny model jeszcze to dam znac.

  22. Cześć. Czy dowiedziałeś się może jaki model z Alnora Ci zaproponował? Ten monter to jakiś sprawdzony od Ciebie jest i robi może w okolicach Warszawy (okolice Piaseczna)?

  23. Cześć, Sory ze dopiero teraz ale bylem na urlopie 🙂 Z tego co mi zaproponowal to HRU-ERGO. Patrzylem na stronie Alnora to z opisy jest fajny ale nie znam sie dobrze od strony technicznej wiec moze ktos cos napisze dodatkowo o tym modelu?

    Odnosnie instalatora to montowal u sasiada kilka domow dalej i dlatego mam do niego namiar. Ogolnie sasiedzi zadowoleni i jak na razie juz drugi rok dziala bezawaryjnie. Musze ich dopytac o to jaki oni model maja to tez dam znac.

  24. U siasiadow tez jest Alnora tyle ze Minist Air w450 bo dom jest jednak większy niż sadzilem i wyglada z zewnatrz 🙂 W końcu zdecydowałem się na ten model hru ergo i już zamówiłem, a w następnym tygodniu mają zacząć montaż wiec mam nadzieje ze tez bedzie dobrze dzialal

Pozostaw komentarz

Subscribe without commenting