Ceny ciepła, paliw i energii 2014

Kiedy na początku 2010 r. publikowałem tu wpis o cenach paliw i energii nie przypuszczałem, że będzie tak atrakcyjny dla Czytelników. Okazuje się bowiem, że bardzo wielu z Was trafiło tu właśnie ze względu na ten artykuł.

Planowałem go uaktualnić jakiś czas temu, ale ze względu na spory nakład pracy, który do tego był konieczny, odkładałem to w czasie. Wreszcie znalazłem trochę więcej wolnych mocy przerobowych, by to zestawienie cen paliw, energii i ciepła dla domu uaktualnić.

Trochę też uprościłem metodykę obliczeń w stosunku do poprzedniej, żeby oszczędzić sobie trochę pracy. 😉

Przedstawione poniżej zestawienie liczb i wykresów zawiera informacje o tym, ile kosztuje energia lub paliwo do ogrzania domu, oraz ile nas kosztuje ciepło wytwarzane w różnych źródłach z różnych paliw. Wbrew pozorom są to zupełnie różne rzeczy, bo ogromne znaczenie ma nie tylko cena paliwa, ale także sprawność jego wykorzystania. Będzie to widać poniżej.

Źródłem danych, gdzie tylko było to możliwe (czyli dla gazu ziemnego, prądu i ciepła z sieci), były zatwierdzone przez Urząd Regulacji Energetyki taryfy na paliwo/ciepło/energię oraz ich dostarczenie. Brałem taryfy dla dostaw w Warszawie.

Zacznijmy od wykresów, tak jak i poprzednio. Oczywiście wszystkie kwoty poniżej przedstawione są jako brutto (z VAT).

Pierwszy z nich przedstawia koszt energii dla ogrzewania domu, zależnie od wybranego rodzaju paliwa/nośnika energii. To jest cena, którą płacimy za 1 kWh energii dostarczonej do domu pod postacią prądu, ciepła sieciowego (gorącej wody w miejskiej sieci ciepłowniczej), gazu, oleju, czy węgla.

Wielkość ta uwzględnia sam koszt paliwa/energii oraz koszt jego dostarczenia (szczegóły poniżej). Nie uwzględniałem kosztów stałych (np. abonamentu za dostawy gazu, dzierżawy zbiornika na propan, czy opłaty stałej za moc zamówioną dla ciepła z ciepłowni).

Drugi przedstawia koszt ciepła zużywanego w domu, zależnie od sposobu jego wytworzenia. Ta wielkość uwzględnia to, za co płacimy na fakturze, ale także sprawność zamiany wartości opałowej paliwa (lub energii) na ciepło dostarczone następnie do grzejników w domu. Tu uwzględniałem nie tylko sprawność samego źródła ciepła, ale też sprawność rozprowadzenia tego ciepła po domu, sterowania systemem grzewczym. Jasne jest przecież, że łatwiej sterować kotłem kondensacyjnym na gaz ziemny, niż kominkiem, więc kocioł marnuje mniej ciepła, niż kominek. Sama sprawność źródła ciepła, liczona dla optymalnych warunków pracy, to za mało — nie dajcie się zwieść instalatorom!

Zdaję sobie sprawę, że te wykresy mogą być nieco nieczytelne, ale także mało dokładne, dlatego dla wnikliwych — poniżej zestawienie wyników i dodatkowych założeń czynionych po drodze. Zacznijmy od najtańszych…

Koszty ogrzewania drewnem i cena drewna opałowego

Koszt ogrzewania domu drewnem liczyłem osobno dla nowoczesnych kotłów grzewczych oraz kominka. W tym pierwszym przypadku przyjąłem sprawność rzędu 72%, w drugim — 65%. Wziąłem pod uwagę kominek z dystrybucją powietrza, a one zbyt dużej sprawności nie mają, niestety.

Na podstawie ofert z Allegro przyjąłem 180 PLN brutto za metr przestrzenny i wartość opałową drewna równą 7,3 GJ/metr przestrzenny.

Ceny drewna mocno się różnią zależnie od gatunku i stopnia suchości. Warto kupować drewno zaraz po ścięciu i suszyć na własną rękę. 🙂

Koszt energii zawartej w drewnie pod postacią wartości opałowej wynosi 0,0888 PLN/kWh brutto. Koszt ciepła — 0,1233 PLN/kWh dla kotła i 0,1366 PLN/kWh dla kominka.

Koszty ogrzewania węglem i ceny węgla (ekogroszku)

Zdawać by się mogło, że w dzisiejszych czasach wygoda przeważa nad chęcią oszczędności. Jest jednak odwrotnie — Polacy budują duże domy, źle ocieplone, a potem nie mają wyboru i muszą pracować w kotłowni, by móc ogrzewać węglem czy drewnem.

Tu znów brałem pod uwagę oferty sprzedaży ekogroszku z Allegro. Niełatwo było znaleźć podobny, jak w poprzednim zestawieniu, o wartości opałowej 26 MJ/t. Przyjąłem, że cena takiego paliwa to 800 PLN/t, a spalamy go w tradycyjnym kotle ze sprawnością 72%.

Koszt energii kupowanej pod postacią ekogroszku to 0,1108 PLN/kWh brutto, zaś koszt ciepła — 0,1538 PLN/kWh.

Koszty ogrzewania brykietem i cena brykietu drzewnego

Brykiet drzewny to paliwo nawet nieco wygodniejsze, niż drewno. Produkuje się je z odpadów z przemysłu drzewnego. Albo importuje… Na Allegro jest sporo ofert, przyjąłem do dalszych obliczeń, że kupujemy brykiet po 650 PLN/t brutto, a jego wartość opałowa wynosi 18 GJ/t.

W poprzednim zestawieniu analizowałem spalanie brykietu tylko w kotle, tym razem dodałem także kominek, bo opalanie kominków brykietem jest coraz popularniejsze. Sprawności przyjąłem identyczne jak dla spalania drewna.

Koszt energii zawartej jako wartość opałowa brykietu wynosi 0,1300 PLN/kWh brutto. Jeśli spalimy go w kotle, otrzymamy ciepło za 0,1806 PLN/kWh, a jeśli w kominku — za 0,2000 PLN/kWh (na wykresie pominąłem).

Koszty ciepła sieciowego i ogrzewania z sieci ciepłowniczej

W miastach znacznie wygodniejsze jest podłączenie się do miejskiej sieci ciepłowniczej, niż eksploatacja własnego kotła na paliwo stałe. I choć w ciepłowniach spalany jest głównie węgiel, to jednak niekiedy może się okazać, że jest to droższe od ogrzewania domu gazem.

Do obliczeń przyjąłem, że sprawność dostarczania ciepła z węzła ciepłowniczego do domu wynosi 85%. Koszt ciepła sieciowego to 0,1447 PLN/kWh brutto, ale gdy uwzględnić straty, za ogrzewanie płacimy już 0,1702 PLN/kWh.

Koszty gazu ziemnego i ogrzewania gazowego

Wprawdzie liczyłem to dla kotłów tradycyjnych (atmosferycznych, wysokotemperaturowych, podłączonych do grzejników) to na wykresie przedstawiłem tylko dla kotłów kondensacyjnych i ogrzewania podłogowego. Myślę, że nie warto się zbytnio w tym artykule rozdrabniać. W każdym razie do obliczeń brałem wartość opałową 35,93 MJ/m3 oraz sprawność zamiany gazu na ciepło 102%.

Z obliczeń mi wynika, że za gaz ziemny płacimy 0,1975 PLN/kWh brutto, a za ciepło wytworzone w kotle kondensacyjnym i doprowadzone za pomocą grzejników podłogowych — 0,1936 PLN/kWh.

Ile kosztuje olej opałowy i jakie są koszty ogrzewania olejowego?

Olej opałowy jest w odwrocie, co dziwić nie powinno, bo jest drogi. A jako że jego cena uzależniona jest od cen ropy oraz kaprysu urzędników wysokości przeróżnych podatków i opłat, nikt rozsądny się chyba nie spodziewa, by miał tanieć.

Przyjąłem, że olej opałowy kupujemy za 4,6600 PLN/l brutto, a wartość opałowa to 36,6 MJ/l. Wprawdzie można na rynku kupić kotły kondensacyjne na olej, to nie ma to sensu, bo ich sprawność jest nieznacznie wyższa od kotłów wysokotemperaturowych. Obliczeń dokonałem więc tylko dla takich właśnie kotłów, przy sprawności 90%.

Wynik obliczeń jest taki: energia w oleju kosztuje 0,4585 PLN/kWh brutto, a ciepło z niego wytworzone — 0,5096 i jest drugim w kolejności od najdroższych!

Ogrzewanie na propan i cena propanu

Ciekły gaz z butli stojącej przy domu, czyli propan, ma wartość opałową 23,6 MJ/l i cenę — 2,7921 PLN/l. Opłaca się go spalać w kotłach kondensacyjnych (przyjąłem sprawność 100%), ale bywa też zużywany w kotłach wysokotemperaturowych.

Wyniki są następujące: za ciepło dostarczane cysterną w formie propanu płacimy 0,4259 PLN/kWh brutto, a po spaleniu otrzymujemy ciepło za 0,4259 PLN/kWh. Nic dziwnego, zużywamy go ze sprawnością 100%. 😉

Ogrzewanie na prąd

Niby najdroższe, a jednak wcale niekoniecznie. Już tłumaczę dlaczego.

Analizowałem kilka sposobów korzystania z ogrzewania elektrycznego, zarówno po stronie dostarczania prądu do domu (taryfa jedno- lub dwustrefowa), źródeł ciepła (pompa ciepła, grzejniki, piec akumulacyjny) oraz sposobu eksploatacji.

Brałem pod uwagę następujące warianty, widoczne na wykresie:

• grzanie grzejnikami w taryfie jednostrefowej G11, przy sprawności 100%,
• użycie grzejników w taryfie dwustrefowej G12, przy tej samej sprawności i dodatkowym założeniu, że w nocnej strefie taryfowej zużywamy połowę energii (to w mojej ocenie uzasadnione, bo choć trwa ona 10 godzin, to w nocy jest jednak zimniej i grzejniki będą grzać intensywnie),
• użycie elektrycznego pieca akumulacyjnego, który będzie się włączać tylko w nocnej strefie taryfowej, a ze względu na konieczność przechowania ciepła na potem przyjmiemy sprawność 96%,
• powietrzną pompę ciepła (PCi) w taryfie G11 (COP=2),
• powietrzną pompę w taryfie G12 (COP=2),
• pompę ciepła z wymiennikiem gruntowym (glikolową) dla G11 (COP=3,5),
• glikolową pompę ciepła w taryfie G12.

Patrząc od strony zakupu prądu, najtańsza jest oczywiście energia elektryczna w taryfie G12 i strefie nocnej — zapłacimy za nią 0,3733 PLN/kWh. Gdy mówimy o taryfie G12 i zużyciu połowy prądu w strefie nocnej, średnia cena prądu wyniesie 0,4680 PLN/kWh. Najdroższa będzie taryfa G11, gdy cena prądu to 0,5256 PLN/kWh.

Koszty ciepła kształtują się następująco (od najniższych):

• 0,1337 PLN/kWh dla glikolowej pompy ciepła w G12,
• 0,1502 PLN/kWh dla glikolowej PCi w G11,
• 0,2340 PLN/kWh dla powietrznej PCi w G12,
• 0,2628 PLN/kWh dla powietrznej PCi i taryfy G11,
• 0,3889 PLN/kWh dla akumulacji ciepła kupionego w nocnej strefie taryfy G12,
• 0,4680 PLN/kWh dla grzejników na prąd i taryfy G12,
• 0,5256 PLN/kWh dla grzejników elektrycznych w taryfie jednostrefowej G11.

I co — okazuje się, że ogrzewanie na prąd wcale nie musi być drogie, jeśli źródłem ciepła jest pompa ciepła z wymiennikiem gruntowym.

Wnioski na temat cen i kosztów ogrzewania

Wnioski mam takie:

1. wykresy są słuszne dla przyjętych przeze mnie danych, w innych miejscowościach ceny gazu lub ciepła mogą być zupełnie inne,
2. jeśli latem jest promocja na opał (np. propan), to może warto go kupić na zapas,
3. prawie w każdym przypadku opłaca się dla domu policzyć koszty ogrzewania i wybrać optymalne źródło ciepła.

Zobacz także