Architektura słoneczna

O zagadnieniu ogrzewania słonecznego już tu pisałem. Dziś chciałbym spojrzeć na pozyskanie darmowego ciepła niesionego przez promieniowanie słoneczne. Naprawdę efektywne ogrzewanie słoneczne to nie są próżniowe kolektory słoneczne podłączone do zasobnika ciepła (o którym będzie w jednym z kolejnych wpisów). Aby móc skutecznie korzystać z darmowego ciepła i nie zrobić sobie przy okazji krzywdy (o czym mowa będzie poniżej), trzeba spojrzeć na zagadnienie szerzej. Na zachodzie określa się takie ujęcie mianem architektury słonecznej.

Co więc zrobić i na co zwracać uwagę?

Położenie działki

Idealnym, z punktu widzenia wykorzystania energii słonecznej, położeniem działki, jest jej nachylenie w kierunku południowym. Wtedy na powierzchnię gruntu pada więcej promieni słonecznych, niż w przypadku działki o poziomym terenie. O porównaniu do działki pochylonej na północ, szkoda wspominać.To jest istotne z punktu widzenia rolnictwa czy ogrodnictwa, dla budowy domu taniego w utrzymaniu, nie ma to większego znaczenia.

Ważne, żeby działka umożliwiała w miarę swobodne planowanie położenia domu. To zależy między innymi od kształtu działki, im bardziej jest ona kwadratowa, tym lepiej. Ja na przykład mam długą działkę o szerokości ledwie 17 metrów, co powoduje, że sporo projektów mi się na działce nie zmieści… Z drugiej strony, również zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, lub zapisy wydanych warunków zabudowy, mogą znacznie swobodę inwestora ograniczyć.

No i ważne, żeby na działce sąsiadującej od południa nie było wysokich drzew i budynków.

Tak naprawdę nie sposób dobrze wybrać działki nie mając wybranego projektu. Takie jest moje zdanie. Jeśli ktoś chce zbudować konkretny dom, musi dopasować do niego działkę, aby na przykład wjazd na działkę wypadł z właściwej strony budynku. Czasem można projekt zamówić w wersji lustrzanej, ale nie wszystkie biura projektowe dają taką możliwość…

Projekt budynku i jego ustawienie

Jeśli chcesz korzystać z pasywnego ogrzewania słonecznego, musisz zbudować dom zdolny do pozyskiwania dużej ilości energii słonecznej. Czyli przede wszystkim wyposażony w duże przeszklenia od strony południowej. Bardziej zaawansowane konstrukcje wykorzystują np. elewacje transparentne. Tak, czy siak, z jednej strony dom powinien mieć dużą przeszkloną elewację (czasem zaokrągloną), a z drugiej strony — możliwie małą, najlepiej bez okien.

I oczywiście dom musi być ustawiony w odpowiednim kierunku na działce. Czyli tak, aby ta południowa elewacja mogła być faktycznie skierowana we właściwą stronę.

Ważne jest też to, żeby projekt posiadał elementy zacieniające południową elewację w okresie letnim. Pominięcie tego, bardzo ważnego, elementu, spowoduje przegrzewanie domu latem — to właśnie ta krzywda, którą można sobie zrobić, o czym wcześniej pisałem.

O innych charakterystycznych cechach budynków przystosowanych do ogrzewania słonecznego (np. dużej akumulacyjności) będzie innym razem.

Projekt zieleni

Ogród zaplanowany na działce powinien współgrać z budynkiem nie tylko pod względem jego wyglądu — funkcjonalności również!

Przykładowo, jako elementy zacieniające można zastosować drzewa liściaste, posadzone od południowej strony domu. Iglaste nie, chyba, że byłby to modrzew — jedyne drzewo iglaste w naszej strefie krajobrazowej, które gubi igły na zimę.

Z drugiej strony, od północnej elewacji, należałoby posadzić jakieś rośliny, które będą służyć za wiatrochron. Mniejsza prędkość wiatru owiewającego ścianę powoduje nieco mniejsze straty ciepła.

Ja już działkę mam, więc kombinować mogę tylko:

  • wybierając odpowiedni projekt, pasujący do planu zagospodarowania przestrzennego,
  • w razie potrzeby modyfikując ten projekt, aby lepiej pasował do moich oczekiwań i uwarunkowań na działce,
  • ustawiając dom w sposób optymalny,
  • otaczając go we właściwy sposób roślinnością,
  • nadrabiając straty nie dające się usunąć przez dodatkowe urządzenia, np. powietrzne kolektory słoneczne.

Zobacz także

Opublikował 31.08.2011 mgr inż. Krzysztof Lis i oznaczył hasłami

2 komentarze do artykułu “Architektura słoneczna”

  1. Wełna mineralna a izolacja transparentna
    http://www.masatherm.pl/mineralna.htm

  2. Lokalizacja obiektu względem stron świata bardzo często uzależniona jest od otaczającego nas terenu. W przypadku domów budowanych w miejskiej „dzungli” często nie jest możliwe posadowienie w sposób nam odpowiadający.

    Uwzględnienie czy to kolektorów czy zwiększonej liczby otworów przezroczystych wymaga bardzo często zmian w projekcie. Część firm oferujących projekty domów zaczyna przestawiać się na budownictwo energooszczędne, tylko pytanie jaka część osób decydujących się na budowę domu bierze pod uwagę możliwości zastosowania odnawialnych źródeł energii – przypuszczam, że wraz z naciskiem UE na ten rodzaj pozyskiwania energii, wzmożoną ilość reklam i możliwości z tego płynących to za 10 lat będzie większa świadomość.

Pozostaw komentarz

Subscribe without commenting